ADET SANCILARI – DİSMENORE
DİSMENORE ALT KASIK BÖLGELERİNDE ADET DÖNEMLERİNDE ORTAYA ÇIKAN BİR AĞRI OLUP; TERLEME ,KALP ÇARPINTISI,BAŞAĞRISI, BULANTININ EŞLİK EDEBİLDİĞİ, ÖZELLİKLE MENS’İN İLK 3 GÜNÜNDE OLAN, KRAMP TARZI BİR AĞRIDIR.. EĞER ALTTA YATAN BİR GİZLİ SEBEP YOKSA “PRİMER DİSMENORE” ADINI ALIR. EŞLİK EDEN PELVİK(KASIK BÖLGESİ) PATOLOJİSİ VARSA İSMİ SEKONDER DİSMENOREDİR. PRİMER DİSMENORE: ÖZELLİKLE 20 YAŞ ALTINDAKİ BAYANLARDA SIKTIR.
3-5 GÜN SÜREBİLİR. RAHİM İÇ DUVARINDAN KÖKEN ALAN -PROSTOGLANDİN F 2-ALFA- SALINIMI NEDENİYLE RAHİM KASININ KASILMASINA BAĞLI OLARAK OLUŞTUĞU DÜŞÜNÜLMEKTEDİR.SEMPTOMLAR MENSİN İLK 48 SAATİNDE ŞİDDETLİDİR.. BU HASTALARDA MENS DIŞINDA AĞRI SÖZ KONUSU DEĞİLDİR. VE YUKARDA BAHSEDİLEN EK SEMPTOMLAR GENELLİKLE MEVCUTTUR.
TEDAVİDE:
1-PG-E2-ALFA’YI BLOKE EDEN İLAÇLAR KULLANILIR(BRUFEN,APRANAX, MAJEZİC VS) BU İLAÇLAR % 80 HASTADA ETKİLİDİR.
2- BİR DİĞER TEDAVİ ŞEKLİ DE OKS (DOĞUM KONTROL HAPLARI)LERDİR. OKS’LERLE HASTALARIN%70-80 İNDE DÜZELME SAĞLANABİLİR. HANGİ HASTADA HANGİ İLACIN KULLANILACAĞINA BU KONUDA TECRÜBELİ JİNEKOLOĞUNUZ KARAR VERMELİDİR.OKS EN AZ 3 AY KULLANILMALIDIR.
BU İLAÇLARLA DÜZELMEYEN AĞRILARDA İLERİ ARAŞTIRMAYA GEÇİLMELİDİR.(LAPAROSKOPİ,HİSTEROSKOPİ GİBİ)
SEKONDER DİSMENORE:20 YAŞ ÜZERİ KADINLARDA DAHA SIKTIR. AĞRI İLK ADETTEN BERİ DEVAM ETMEMEKTE YANİ SONRADAN BAŞLAMAKTADIR.AĞRIYA DİSPARÜNİ( İLİŞKİ SIRASINDA AĞRI) DE EŞLİK EDERSE RAHİM AĞZI GÖZDEN GEÇİRİLMELİDİR.(RAHİM AĞZI YARASI AÇISINDAN) DİĞER NEDENLER ARASINDA; MYOMA UTERİ,ENDOMETRİOSİS(ÇİKOLATA KİSTİ İLE SEYREDEBİLEN,KISIRLIK YAPABİLEN BİR HASTALIKTIR.), ADENOMYOSİS(RAHİM İÇ DUVARININ KAS TABAKASI İÇİNE YAYILMASIDIR),KRONİK PELVİK ENFEKSİYON,ADEZYONLAR(KARIN İÇİNDE ÖNCEKİ AMELİYATLARA YADA ENFEKSİYONLARA BAĞLI OLUŞAN YAPIŞIKLIKLAR),YUMURTALIK KİSTLERİ,RAHİM İÇİ ARAÇ(SPİRAL),RAHİM AĞZINDA DARALMALAR,POLİP GİBİ DURUMLAR SEKONDER DİSMENORE YAPABİLİRLER. BU HASTALARDA YAPILAN TRANSVAJİNAL(ALTTAN) USG İLE MYOMA,ENDOMETRİOSİS,OVER KİSTLERİ TANILARI KONULABİLİR. GEREKTİĞİNDE MR YA DA TOMOGRAFİ ÇEKİLEBİLİR.
ÖZET:
DİSMENORE İSTER BAŞTAN,YANİ İLK ADETTEN BERİ OLSUN (PRİMER DİSMENORE) İSTER SONRADAN ÇIKSIN (SEKONDER DİSMENORE) ARAŞTIRILMASI GEREKEN BİR DURUMDUR!! JİNEKOLOĞUNUZ ÖNCELİKLE SİZDEN KLİNİK ÖYKÜNÜZÜ ALACAK ARDINDAN ULTASON VE FİZİK MUAYENE İLE SİZİ DEĞERLENDİRECEKTİR. PRİMER DİSMENORELİ HASTALARDAGENELLİKLE BİR SEBEP BULUNAMAYACAKTIR. GÜNÜMÜZDE OLDUKÇA BAŞARILI OLARAK KULLANILAN MAGNEZYUM PREPARATLARI DA OLDUKÇA BAŞARILI SONUÇLAR VERMEKTEDİR. BU İLAÇ ADETLER DÜZENLİ OLAN GENÇ KIZLARDA ADETTEN 7 GÜN ÖNCE BAŞLANARAK,ADETİN İLK 3 GÜNÜDE DEVAM EDİLİR. BU SÜRETLE ADETE AĞRISIZ GİRMEK MÜMKÜN OLABİLİR.
SAYGILARIMLA
Prof.Dr.İlker GÜNYELİ