Nasıl oluşur?
Serviks kanalı normalde mukus salgılayan ve Naboth adı verilen salgı bezleri ile döşenmiştir. Bu salgı bezlerinin dışarıya açılan ağızları “metaplazi” adı verilen normal bir süreç neticesinde normal hücre tabakası ile kaplanır ve tıkanır. Bu değişimin sonucunda Naboth bezlerinin salgısı dışarıya akamaz ve bez şişmeye başlar. Salgı biriktikçe bez genişlemeye başlar ve rahim ağzı üzerinde yüzeyden kabarık küçük ksitik bir oluşum halini alır.

Muayenede yüzeyden kabarık soluk renkli kabarcıklar olarak görülür. Bazan yalnızca ultrason incelemesinde fark edilebilir. Kistler tek ya da gruplar halinde birden fazla sayıda olabilir.

Kist oluşumuna neden olan bu değişimin en önemli nedeni doğum yapmış olmaktır. Kistler genelde üreme çağındaki doğum yapmış kadınlarda görülür ve normal bir bulgu olarak kabul edilir. Naboth kistleri menopoz sonrası dönemde serviks üzerini kaplayan mukoza tabakasının incelmesine bağlı olarak da görülebilir. Daha az rastlanılan bir diğer neden ise kronik serviks enfeksiyonudur.

Bulgular
Naboth kistleri genelde herhangi bir bulgu vermez. Teorik olarak her kadında da bulunur. Bazan çok büyüdüklerinde sürekli bir vajinal akıntı ve rahatsızlık hissi yaratabilirler.

Teşhis
Teşhis başka bir şikayet nedeniyle yapılan ya da rutin muayene sırasında konur. Hemen her zaman normal muayene bulgusu olarak değerlendirilir.

Çok nadiren boyutlarının çok büyük ya da görünüşünün alışılmışın dışında olduğu durumlarda kolposkopi eşliğinde biopsi gerekebilir.

Naboth kistleri kronik oluşumlardır ve tedavi edilmedikleri takdirde kendiliklerinden kaybolmazlar.

Tedavi
Normal muayene bulgusu olarak kabul edildiklerinden genelde tedavi gerekmez. Şart olmamakla birlikte yakma ya da dondurma tedavisi uygulanmasının bir zararı yoktur.

Önlem
Normal muayene bulgusu olarak kabul edildiklerinden oluşmalarına engel olmak için bir önlem almak gerekmez. Özellikle bir takım enfeksiyonların kronik hale geçmeksizin tedavi edilmesi önemlidir.

Naboth kistleri normal oldukları ve şikayet yaratmadıkları için doktor muayenesi gerektirmezler, ancak cinsel yönden aktif kadınlarda herhangi bir yakınma olmasa dahi yılda birkez rutin check-up için jinekoloğa gidilmesi ve jinekolojik muayenelere de smear testi’nin ilave edilmesi önerilmektedir.