Gebelik; kadın, kocası, ailesi, varsa evdeki diğer çocuklar için önemli ve özel bir dönemdir.  Duygusal dalgalanmaları artmıştır. Bebeğin gelişimi, doğumu, kilo alma, vücut hatlarının bozulması vs. ile ilgili olarak derin endişeler ve kaygılar duymaktadır. Hormonal dalgalanmalar, emosyonel değişikliklere paraleldir.

Sağlıklı bir bebeğe ev sahipliği yaparken, sağlıklı bir gebelik yaşamanız için beslenmede nelere dikkat etmeniz gerekir?

Hamilelik denince akla ilk gelen kilo alımıdır. Normalde genellikle kilo artışı görünce üzülen pek çok kadın, gebelik döneminde biraz daha rahat hisseder kendisini kilo alımı konusunda…

Gebelikte Neden Kilo Alınmalıdır?

Bebeğin sağlıklı kiloda doğması, fiziksel gelişiminin sağlanması, zihinsel gelişimi, annenin osteoporoz, anemi gibi hastalıklardan korunması, enfeksiyonlara karşı dirençli olması için, vücudun temeli için gerekli olan yağ depoları, annenin depolarının dolu olması ve emzirme dönemine hazırlıklı olması için uygun kilo alımı önemlidir.

Sağlıklı normal bir gebelikte ; 0.5 kg. göğüslerde, 1.5 kg. kan hacmi, 0.5-1 kg. plesenta, 1 kg. uterus, 2.5 kg. vücut yağı, 2.5 kg. kas dokusunda, 1 kg. amniyotik sıvı, 3.5-4 kg. ise bebekte olmak üzere ortalama 12.5 kilo ağırlık kazanımı olması beklenir.

Annenin gebeliğe başlangıç kilosu çok önemlidir.

Aşağıdaki tabloda beden kitle indeksine göre ( B.K.I.) beklenen ortalama kilo artışları görülmektedir:

Eğer anne zayıfsa ve 7 kilodan daha az ağırlık kazanımı olursa, yetersiz beslenme söz konusudur. Bu durumda bebek anne karnında mücadele içinde kalır. Doğmak için bazı şeylerden fedakarlık etmek durumunda kalır. Sinirsel, hormonal, fiziksel gelişim ve büyüme gerektiği gibi olmaz. Prematüre doğum, kansızlık ve ödem gibi sorunlar  yaşanabilir. Bu sebeple anne kilo durumuna göre uygun ağırlık artışından korkmamalı ancak birden fazla can taşıyor diye de gereksiz ve fazla beslenmeden kaçınmalıdır. Hamilelik süresince son 3 ay asla zayıflamaya yönelik bir beslenme planı uygulanmamalıdır. Minimum ayda 900 g. ağırlık kazanımı beklenmektedir. Aksi takdirde prematüre riski oluşabilir.

Gebelikte Sıvı İhtiyacı Neden Önemlidir?

Annenin idrar yolu enfeksiyonundan ,  solunum yolu enfeksiyonundan korunması, kabızlığın, cilt kuruluğunun, rahimdeki şiddetli kasılmaların önlenmesi,  bebeğinin suyunun azalmasının, erken doğumun önlenmesi ve bebeğin akciğerlerinin gelişimi açısından yeterli su tüketimi çok önemlidir. Özellikle gebeliğin son 3 ayında su tüketimi daha da artırılmalıdır.

Gebelikte Protein Neden Gereklidir?

Gebelikte günde ortalama kilogram başına 1.2 gram  protein alınmalıdır. Bebeğin vücut hücrelerinin oluşumu, plasenta gelişimi, bebeğin büyüme ve gelişimi, annenin kan hacmi ve annenin vücut değişimi için anne mutlaka alması gereken proteini tüketmelidir.

Gebelikte ihtiyaçlar ve kaynakları aşağıdaki tablodaki gibidir:

Konserveler, iyi pişmemiş et, salam, sosis, sucuk ve çiğ köfte gibi çiğ gıdalar, mayonez gibi tam pişmemiş yumurta içeren gıdalar , acılı baharatlar, ambalajlı , katkı maddeli gıdalar, iyi yıkanmamış sebze ve meyveler, kafeinli içecekler, asitli, şekerli içecekler, sinameki, adaçayı , mate gibi bitki çaylarından uzak durulmak; kontrollü kilo alımı ve sağlıklı gebelik geçirmenize yardımcı olacaktır. Kabızlık ve bulantı gebelik döneminde kadınların yaşadığı en büyük sıkıntılardandır.

Kabızlığın önlenmesi için: bol su tüketimi, her öğünde iyi yıkanmış sebze ve meyvelerden yenilebilenleri kabuklarıyla yemek, posa tüketimini artırmak için kuru meyveler, yulaf ve kuru baklagilleri tüketmek ve düzenli yürüyüşlerle desteklemek iyi gelecektir.

Kokusuz, yağsız, kuru besinler, buğday ekmeğiyle hazırlanmış beyaz peynirli tost, haşlanmış patates, leblebi, kızarmış esmer ekmek, esmer undan hazırlanmış grisini ve beyaz peynir, taze naneli su ve az az, sık sık beslenme bulantıyı hafifletecektir.

Unutmayın ki en mutlu anne, sağlıklı olandır. Bu kutsal ve çok özel dönemi mutlulukla geçirmeniz dileklerimle, sağlıkla kalın…

Diyetisyen Gülbu Tokcan